به نقل از «عصر ایران»

معماران ژاپنی و مساله زلزله

تاریخ انتشار: ۱۷ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۶۳۶۳۷

این‌گونه معماران معاصر ژاپنی همواره خود را در چالش محدودیت‌های سازه‌ای برخاسته از سرزمینی زلزله‌خیز می‌دیدند که درچارچوب مقررات بالادستی تدوین شده بود و در بسیاری از آثار معماری این محدودیت‌ها خود را بر تفکرات معمار تحمیل کرده‌اند. شاید یکی از معروف‌ترین آثاری که این محدودیت‌ها را به خوبی در خود نشان می‌دهد، مرکز صلح هیروشیما در پارک صلح همین شهر باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

  به گزارش دنیای اقتصاد، این بنا به‌عنوان مکانی برای یادبود جان‌باختگان بمباران اتمی هیروشیما به طراحی کنزو تانگه، معمار شاخص ژاپنی، در سال۱۹۵۲ احداث شد. تانگه در کتاب «انسان و معماری» یادداشت‌هایی درخصوص طراحی که در سال۱۹۷۰ منتشر کرد، می‌نویسد که قصد داشته است این ساختمان را به دلایل عملکردی و زیبایی‌شناختی، در فضا معلق نشان دهد و به این منظور است که طبقه همکف را به پیلوتی با ارتفاع حدود ۶.۵متر تبدیل و مرکز صلح را در طبقه اول آن جانمایی کرد.

 اگرچه اشتیاق به معلق‌کردن بنا به خلق پیلوت بسیار مرتفعی منجر شد؛ ولی نتیجه ناخواسته دیگری هم داشت: این مرکز روی ابرستون‌هایی با ابعادی بسیار بزرگ و با پهنای بیش از ۴متر احداث شد. ستون‌هایی که بیشتر به دیوار شباهت داشتند و به‌سختی حس معلق‌بودن ساختمان روی ستون را منتقل می‌کردند.

هرچند تانگه در کتاب خود دلیل استفاده از ابعاد غیرمتعارف برای ستون‌های این بنا را لزوم استفاده از مقیاس اجتماعی در معماری مدرن در برابر مقیاس انسانی در معماری سنتی ژاپن بیان می‌کند، ولی شکی نیست که محدودیت‌های سازه‌ای برای مقاوم‌سازی ستون‌های پیلوتی در برابر بارهای برشی و جانبی زلزله راهکاری به غیر از خلق ستون‌هایی عظیم که قابلیت تحمل نیروهای جانبی را داشته ‌باشند، نگذاشته بود.

ستون‌هایی که بیشتر شبیه دیوار برشی بودند و به تبع آن طبقه همکف هم فرمی بسیار حجیم و سنگین به خود گرفت و از قابلیت انتقال حس تعلیق ساختمان طبقه اول به‌شدت کاسته شد.

این تاثیر را حتی در آثار معماران نسبتا جدیدتر هم می‌توان دید؛ برای مثال تویو ایتو در توضیح طرح مفهومی ساختمان مدیاتِک سندای، با خط خود توضیحی نوشته مبنی بر طرح ساختمانی «با ستون‌هایی مانند علف‌های دریایی»، به این معنا که قصد داشته با ظرافتی که در طراحی و ساخت ستون‌ها به‌کار می‌برد، حس علف‌های دریایی لرزان را القا کند؛ ولی در عمل آنچه ساخته شد یک ساختمان روی مجموعه‌هایی از لوله‌های نسبتا قطور به‌عنوان ستون بود که هرگز حس علف‌های لرزان را به مخاطب القا نمی‌کرد.

هرچند هیچ‌یک از این موارد از ارزش آثار کم نمی‌کنند، ولی نشان‌دهنده محدودیت معماران ژاپنی در خلق ایده‌هایی هستند که در ذهن دارند. از این دست آثار که خواسته‌های معمار در تعامل با زلزله تعدیل شده، بسیار است؛ اما بررسی همه آنها خارج از حوصله این بحث است.

در مقابل، معمارانی نیز در ژاپن دیده می‌شوند که این محدودیت‌های سازه‌ای تحمیلی را به نقطه قوت کار خود تبدیل کرده‌اند. در معماری سنتی ژاپن به دلایل مختلف از جمله مسائل اقلیمی، از قاب چوبی به‌عنوان سیستم سازه‌ای رایج استفاده شده است. سیستم قاب چوبی این قابلیت را فراهم کرده بود که به‌کاربردن دیوار در این ساختمان‌ها به حداقل برسد و حتی اکثر عناصر جدا‌کننده فضاها نیز درهایی چوبی با پوشش کاغذی و با قابلیت جابه‌جایی آسان باشند.

این نوع سازه سنتی هرچند ریشه در فرهنگ ژاپنی دوانده بود، ولی دو نقطه ضعف اساسی داشت: اول اینکه قاب چوبی در مقابل بار جانبی زلزله بسیار ناپایدار بود و دوم ا‌ینکه در برابر حریق به‌شدت ضعیف عمل می‌کرد. این دو ضعف در جغرافیایی که به‌شدت در معرض سوانح طبیعی متعدد از قبیل زلزله قرار دارد، مشکل بزرگی است.

در بسیاری از زلزله‌های بزرگ ژاپن مانند زلزله سال۱۹۲۳ در محدوده توکیو یا زلزله سال۱۹۹۵ کوبه خسارات ثانویه ناشی از آتش‌سوزی حتی مخرب‌تر از خسارت تخریب مستقیم بر اثر زلزله بوده است.

در چنین بستری، معماران ژاپنی اوایل قرن بیستم میلادی از بتن‌آرمه نه‌تنها به‌عنوان مصالحی که در برابر بارهای جانبی مقاومت نسبی دارد، بلکه به‌عنوان مصالح مقاوم در برابر حریق استقبال فراوان کردند؛ ولی نکته جالب اینجا است که با وجود این ‌که لوکوربوزیه با معرفی سیستم دومینو، بتن‌آرمه را به مصالحی جهانی برای ساخت قاب‌های بتنی تبدیل کرد و معماران اروپایی را از محدودیتی به نام دیوار باربر به‌عنوان مانعی در خلق فضاهای بدیع رهاند، در ژاپن از بتن‌آرمه برای ساخت دیوارهای باربر و برشی در مقیاس وسیعی استفاده شد.

یعنی استفاده از الگویی که نه‌تنها با علاقه سنتی معماری ژاپن به استفاده از قاب در تضاد بود، بلکه با رویکرد مدرنی که در سرتاسر جهان در حال گسترش بود نیز همسو نبود. البته یکی از دلایل این‌گونه استفاده، فهم زودهنگام ضعف نسبی قاب‌های بتن‌آرمه بدون دیوار برشی در تحمل بار جانبی زلزله بود. این نوع استفاده خاص از مصالح بتن‌آرمه در ژاپن باعث شد معماری خاصی مبتنی بر دیوار باربر بتنی شکل گیرد.

کانال عصر ایران در تلگرام

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: ژاپن زلزله محدودیت ها ستون هایی بتن آرمه سازه ای ستون ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۶۳۶۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هوجیچا ؛ از چای سبز برشته شده ژاپنی تا تقویت عملکرد شناختی!

عصر ایران - چای سبز رست شده یا برشته که به نام هوجیچا نیز شناخته می شود، نوعی چای سبز ژاپنی است که روی زغال چوب برشته می شود تا طعم دودی منحصر به فرد و رنگ قهوه ای تیره متمایزی به آن بخشیده شود.

تحقیقات قبلی که از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی هستند، مزایای ارزشمند مصرف چای سبز برای تقویت عملکرد مغزی را برجسته ساخته اند، هرچند این تحقیقات اغلب روی اثرات بلندمدت، ترکیبات منفرد چای به صورت مجزا از سایرین یا مصرف مقادیر بالا متمرکز بوده اند.

به تازگی مطالعه ای به وسیله مجله ساینتیفیک ریپورتز منتشر شده است که در آن تاثیرات احتمالی مصرف چای سبز رست شده ژاپنی و چای سبز معمولی بر عملکرد ذهنی در مقایسه با آب ساده مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهند که حتی مصرف وعده های کوچک روزانه چای سبز یا چای سبز رست شده ممکن است به طور قابل توجهی عملکرد شناختی مغز و سلامت ذهنی را بهبود ببخشد.

مطالعه مصرف چای و عملکرد ذهنی

شرکت کنندگان در این مطالعه شامل 20 مرد بالغ سالم ژاپنی با میانگین سنی 23 سال بودند. آنها وظیفه داشتند یک تکلیف حسابی ذهنی 5 دقیقه ای را شش مرتبه و طی دو جلسه در یک روز انجام دهند.

در جلسه اول، شرکت کنندگان قبل از سه تکلیف اول آب گرم مصرف کردند. آنها پیش از یک دوره استراحت مجددا همین کار را تکرار کردند. یعنی در مجموع چهار مرتبه آب مصرف شد.

در جلسه دوم، شرکت‌ کنندگان قبل از انجام سه تکلیف باقی‌ مانده و همچنین پیش از یک دوره استراحت دیگر، چای سبز یا چای سبز برشته شده نوشیدند. دفعات مصرف در این گروه نیز چهار بار بود.

این روند یک ماه بعد با تغییر نوع چای تکرار شد تا همه شرکت‌ کنندگان هر دو نوع چای مورد نظر را تجربه کنند.

طی روند تحقیق، محققان 11 پاسخ فیزیولوژیکی مختلف را برای ارزیابی تاثیر نوشیدن آب گرم، چای سبز یا چای سبز برشته شده بر عملکرد ذهنی دا‌وطلبان مطالعه اندازه‌گیری کردند.

آنها همچنین ارزیابی های خود شرکت کنندگان در مورد سطح خستگی، استرس و حجم کاری ذهنی را به منظور تکمیل داده های فیزیولوژیکی جمع آوری کردند.

تاثیر چای سبز بر استرس فیزیولوژیکی و عملکرد ذهنی

در مقایسه با نوشیدن آب گرم، مصرف چای حین انجام تکالیف منتج به کاهش قابل توجه حجم خون بافتی (TBV)، جریان خون بافتی (TBF) و پاسخ‌ های طیف‌ سنجی مادون قرمز نزدیک (NIRS) در شرکت‌ کنندگان شد.

این نتایج نشان می دهند که نوشیدن چای سبز یا چای سبز رست شده ممکن است به تعدیل پاسخ های استرس فیزیولوژیکی در بدن شرکت کنندگان کمک کند. در واقع به نظر می رسد که ترکیبات معطر موجود در چای سبز دارای اثرات آرامش بخشی هستند و نقش مهمی در این نتایج مثبت دارند.

نویسندگان مطالعه ذکر کردند: «با بررسی دقیق شاخص‌ های مختلف، متوجه شدیم که خاصیت آروماتیک چای سبز رست شده ژاپنی دارای پتانسیل ایجاد اثرات روانی مثبت، افزایش عملکرد ذهنی، تقویت شادابی و کاهش احساس خستگی است.»

در تمام جلسات آزمایش، عملکرد شناختی حین مصرف چای به طور قابل توجهی بالاتر از آب بود.

جالب اینجاست که صرفا چای سبز برشته شده با وجود محتوای کافئین کمتر نسبت به چای سبز معمولی، خواص ضد خستگی دارد.

همچنین مشاهده شد در جلساتی که از چای برشته شده استفاده می‌ شد، تعداد بیشتری از تکالیف تعیین شده با بهبود در نرخ پاسخ و عملکرد همراه بودند.

نکته مهم این است که این فواید با مقادیر کم چای و در یک بازه زمانی کوتاه مدت به ثبت رسیدند. در نتیجه تمامی یافته ها با عادات معمول مصرف روزانه چای مطابقت دارند.

چای سبز چگونه می تواند عملکرد ذهنی را بهبود بخشد؟

به منظور دست یابی به بینشی بهتر پیرامون مکانیسم های نهفته در پس نتایج مطالعه مورد بحث، Eliza Whitaker متخصص تغذیه که در مطالعه شرکت نداشته توضیح می دهد:

این مطالعه نقش تحریک آروماتیک چای به ویژه ترکیباتی مانند پیرازین‌ های موجود در چای سبز برشته شده را در تاثیر گذاری بر خلق و خو، آرامش و هوشیاری با اثر مستقیم بر فعالیت مغز برجسته می‌ کند. مشخص شده که مصرف این چای به ایجاد احساس طراوت و افزایش هوشیاری کمک می کند.

این مطالعه همچنین نشان داده که تحریک آروماتیک سیستم عصبی پاراسمپاتیک را فعال می‌ کند، باعث القای آرامش و کاهش پاسخ‌ های استرسی می‌ شود و در نهایت احساس خستگی ذهنی را کاهش می‌ دهد.

هنگام مقایسه چای سبز رست شده و چای سبز معمولی، به این نتیجه می رسیم که چای سبز برشته حاوی پیرازین و اجزای معطر بیشتری است که می‌ توانند مکانیسم مطرح در پس فواید این مطالعه را توضیح دهند. با این حال، برای تایید این موضوع همچنان به تحقیقات بیشتری نیاز است.

آیا بهتر است عادت مصرف روزانه چای سبز را در خود تقویت کنیم؟

استفاده از چای سبز و به خصوص چای سبز برشته شده ژاپنی در برنامه‌ تغذیه روزانه‌ می‌ تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد، اما توجه به ملاحظات خاص نیز ضروری است.

برای مثال افرادی که برای بیماری های مختلف دارو مصرف می کنند، به ویژه آنهایی که فشار خون بالا دارند یا از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند، باید مراقب تداخلات احتمالی باشند. علاوه بر این کسانی که سابقه سنگ کلیه دارند نیز باید مراقب محتوای اگزالات چای سبز باشند.

چای سبز حاوی کافئین کمتری نسبت به قهوه یا چای سیاه است و می‌ تواند جایگزین مناسبی برای افرادی باشد که تمایل به مصرف کافئین کمتر دارند.

گفتنی است که هوجیچا از طریق عطاری های سراسر کشور قابل تهیه است.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: وقتی چای سبز می‌نوشید چه اتفاقی برای بدنتان می‌افتد